Andijvie is een heerlijke en gezonde bladgroente die je gemakkelijk zelf kunt kweken. Andijvie heeft een licht bittere smaak en is rijk aan vitamine A, C, K en foliumzuur. Je kunt andijvie rauw eten in salades, of gekookt als stamppot of bijgerecht. Andijvie is ook goed in te vriezen, zodat je er het hele jaar van kunt genieten.
In deze blog geef ik je een aantal tips om succesvol andijvie te kweken in je eigen moestuin. Ik vertel je onder andere:
- Welke soorten andijvie er zijn en welke het beste geschikt zijn voor jouw moestuin
- Wanneer en hoe je andijvie moet zaaien en verzorgen
- Hoe je andijvie kunt oogsten en bewaren
- Hoe je andijvie kunt bereiden en verwerken in heerlijke recepten
Welke soorten andijvie zijn er die jij in je moestuin kunt kweken?
Andijvie behoort tot de familie van de slasoorten en kan onderverdeeld worden in twee soorten: krulandijvie en gewone andijvie.
Krulandijvie heeft fijn gekruld blad dat meestal rauw wordt gegeten in salades. Krulandijvie is minder winterhard dan gewone andijvie en wordt daarom vooral in het voorjaar en de zomer gezaaid.
Gewone andijvie heeft een breed, plat blad dat zowel rauw als gekookt kan worden gegeten. Gewone andijvie is beter bestand tegen kou en kan daarom ook in het najaar en de winter worden gezaaid.
Binnen de soorten krulandijvie en gewone andijvie zijn er verschillende rassen verkrijgbaar, die variëren in groeisnelheid, vorm, kleur en smaak. Een paar voorbeelden van populaire rassen zijn:
- Breedblad Volhart Winter: Dit is een ras van gewone andijvie dat zeer winterhard is en mooie grote kroppen vormt met een lichtgeel hart. Dit ras is ideaal voor de herfst- en winterteelt.
- Nummer Vijf 2: Dit is een ras van krulandijvie dat snel groeit en geschikt is voor de vroege teelt. Dit ras heeft een fijn gekruld blad met een frisse smaak.
- Wallonne: Dit is een ras van krulandijvie dat langzaam groeit en geschikt is voor de late teelt. Dit ras heeft een grof gekruld blad met een volle smaak.
- Gele van Lyon: Dit is een ras van gewone andijvie dat een fijn gekruld blad heeft en geschikt is voor de zomer- en herfstteelt. Dit ras heeft een zachte smaak en een mooie gele kleur.
Wanneer en hoe zaai je andijvie in de moestuin?
Andijvie kun je zaaien vanaf het voorjaar tot het einde van de zomer, afhankelijk van het ras dat je kiest. Krulandijvie zaai je meestal tussen maart en juli, terwijl gewone andijvie ook nog in augustus en september gezaaid kan worden.
Je kunt andijvie direct in de volle grond zaaien, of eerst binnen of onder glas voorzaaien en later uitplanten. Het voordeel van voorzaaien is dat je de plantjes beter kunt beschermen tegen onkruid, slakken, vogels en andere plagen. Het nadeel is dat je meer werk hebt met verspenen en verplanten.
Als je direct in de volle grond zaait, kies dan een plek in de halfschaduw of in de volle schaduw met een goed doorlatende grond. Andijvie houdt niet van te veel zon of te veel warmte, want dan kan de plant gaan doorschieten (bloemen vormen) voordat er een krop ontstaat.
Werk wat organische mest door de bodem voordat je gaat zaaien, om de grond vruchtbaar te maken. Zaai de zaden ongeveer 1,5 cm diep en ongeveer 5 tot 7,5 cm uit elkaar. Houd de grond vochtig maar niet te nat.
Als je binnen of onder glas voorzaait, gebruik dan potjes of bakjes met een luchtige, voedzame potgrond. Zaai de zaden ongeveer 0,5 cm diep en bedek ze met een dun laagje grond. Zet de potjes of bakjes op een lichte, warme plek, bijvoorbeeld op de vensterbank of in een kweekkas. Houd de grond vochtig maar niet te nat.
Als de zaailingen ongeveer 4 tot 6 weken oud zijn en 4 tot 6 blaadjes hebben, kun je ze uitplanten in de volle grond. Kies een plek in de halfschaduw of in de volle schaduw met een goed doorlatende grond. Werk wat organische mest door de bodem voordat je gaat planten, om de grond vruchtbaar te maken.
Plant de zaailingen ongeveer 30 tot 40 cm uit elkaar, afhankelijk van het ras en de grootte van de krop die je wilt. Druk de grond goed aan rond de wortels en geef water na het planten.
Hoe verzorg je andijvie in jouw moestuin?
Andijvie heeft niet veel verzorging nodig, als je zorgt voor een goede standplaats, een vruchtbare grond en voldoende water. Andijvie houdt van een koude en vochtige grond, maar niet van natte voeten. Geef daarom regelmatig water, vooral bij droog en warm weer, maar laat de grond niet te nat worden.
Om te voorkomen dat de andijvie gaat doorschieten, kun je de planten afdekken met een net of een doek om ze te beschermen tegen te veel zon of te veel warmte. Je kunt ook proberen om de planten wat schaduw te geven door ze tussen andere gewassen te planten, zoals sla, spinazie of kool.
Om te voorkomen dat de andijvie wordt aangetast door onkruid, slakken, vogels of andere plagen, kun je de grond rond de planten mulchen met een laagje stro, houtsnippers of compost. Dit helpt ook om de grond vochtig en vruchtbaar te houden.
Om te voorkomen dat de andijvie wordt aangetast door ziekten, zoals bladluis of wollige slawortelluis, kun je de planten regelmatig controleren op symptomen en eventueel behandelen met biologische bestrijdingsmiddelen. Je kunt ook proberen om de andijvie te combineren met andere gewassen die een afwerende werking hebben op insecten, zoals knoflook, uien of wortels.
Hoe oogst je andijvie uit je moestuin en hoe bewaar je andijvie?
Andijvie kun je oogsten als de krop groot genoeg is en stevig aanvoelt. Dit is meestal na 8 tot 12 weken na het zaaien, afhankelijk van het ras en het weer. Je kunt ook al eerder wat bladeren plukken voor een salade, zonder dat dit ten koste gaat van de groei van de krop.
Om andijvie te oogsten, snijd je de krop vlak boven de wortel af met een scherp mes of een snoeischaar. Laat een paar centimeter van het blad aan de wortel zitten, zodat er eventueel nog een nieuwe krop kan groeien.
Andijvie kun je het beste zo vers mogelijk eten, want dan is de smaak en de voedingswaarde het hoogst. Je kunt andijvie maximaal een paar dagen bewaren in de koelkast, in een herbruikbare groente zak of een bakje met een vochtig keukenpapiertje.
Als je andijvie langer wilt bewaren, kun je het ook invriezen. Blancheer dan eerst de andijvie kort in kokend water (ongeveer 2 minuten voor krulandijvie en 4 minuten voor gewone andijvie) en laat het goed uitlekken. Verpak dan de andijvie in porties in diepvrieszakjes of -bakjes en vries het in. Zo kun je andijvie tot wel 12 maanden bewaren in de vriezer.
Hoe bereid en verwerk je andijvie uit eigen moestuin?
Andijvie kun je werken in heerlijke recepten. Hier zijn een paar ideeën om je te inspireren:
- Maak een frisse salade van krulandijvie, appel, walnoten, blauwe kaas en een honing-mosterddressing. Dit is een lekker en licht gerecht voor de lunch of als voorgerecht.
- Maak een klassieke stamppot van gewone andijvie, aardappelen, spekjes, rookworst en een klontje boter. Dit is een typisch Nederlands gerecht voor de koude dagen.
- Maak een hartige taart van andijvie, ham, kaas, eieren en bladerdeeg. Dit is een makkelijk en smakelijk gerecht voor het avondeten of als borrelhapje.
- Maak een romige soep van andijvie, aardappelen, ui, knoflook, bouillon en room. Dit is een verwarmend en voedzaam gerecht voor de winter.
Zoals je ziet, kun je met andijvie alle kanten op in de keuken. Andijvie is niet alleen lekker, maar ook gezond en duurzaam. Door zelf andijvie te kweken in je eigen moestuin, bespaar je geld, verminder je afval en draag je bij aan een groenere wereld.
Veel succes met het kweken van andijvie in jouw eigen moestuin!
Pin onderstaande afbeelding op jouw eigen Pinterest bord om de tips later nog eens terug te lezen.